Eerlijke vleesprijs
Kies voor een eerlijke prijs voor vlees en zuivel. Kies voor de toekomst.
Betaal meer voor zuivel en vlees en voorkom opwarming van de aarde.
We consumeren met zijn allen behoorlijk wat vlees en zuivel. Het is een gewoonte, die ook te maken heeft met de vele lage prijs aanbiedingen. Dat klinkt fijn, maar in de supermarktprijs zijn tal van kosten niet opgenomen: kosten voor de schade aan klimaat, milieu, natuur en gezondheid, een eerlijke prijs voor de boer en voor een hoog niveau voor dierenwelzijn. We willen onder meer voorkomen dat de aarde nog meer opwarmt en de biodiversiteit afneemt. Dus is het van belang dat we minder vlees en zuivel consumeren en dat het voor een hogere prijs in de supermarkt komt te liggen. De eerlijke prijs.
Een eerlijke prijs voor vlees en zuivel, wat houdt dat in?
1. Betalen voor milieuschade
Wanneer jij nu betaalt voor je stukje vlees of kaas betaal je niet voor de milieuschade die is aangericht bij de productie hiervan. Wanneer vlees en zuivel tegen een eerlijke prijs in de winkel liggen, wordt de milieuschade (denk hierbij aan de productie van broeikasgassen, stikstof en fijn stof) wel opgenomen in de prijs die jij betaalt. Wel zo eerlijk.
2. Compensatie boeren, consumenten en mensen met lagere inkomens
Als jij straks meer betaalt voor vlees en zuivel is het natuurlijk ook belangrijk om te weten waar dat extra geld dan naartoe gaat. Dit extra geld wordt gestopt in een fonds dat speciaal is opgericht voor boeren en mensen in lagere inkomensklasse. Boeren kunnen zo hun productie verduurzamen en het dierenwelzijn verbeteren. Mensen in lagere inkomensklasse worden via het fonds gecompenseerd. Er is zelfs nog geld over in het fonds om gezond voedsel voor iedereen goedkoper te maken.
3. Groenten en fruit goedkoper
Groenten en fruit worden steeds duurder. Terwijl we daar juist meer van moeten consumeren. Via een 0% tarief bij de btw en een subsidie liggen groenten en fruit voor lagere prijzen in de winkel. Dat kan gelijktijdig met een hogere prijs voor vlees en zuivel. Een ruime meerderheid van de Nederlandse bevolking vindt dat een prima plan.
De TAPP Coalitie heeft de afgelopen jaren hard gewerkt aan de invoering van een eerlijke vleesprijs. Met resultaat: op 22 april 2020 noemde de regering de invoering van een eerlijkere vleesprijs als belangrijke verduurzamingsoptie voor Nederland in een brief aan de Tweede Kamer, in een uitvoerig doorgerekend plan, dat is overgenomen in diverse programma’s van politieke partijen..
Wat is de ‘eerlijke vleesprijs? En hoe ziet dat er praktisch uit?
In de huidige vleesprijs wordt de milieuschade niet in de prijsberekening meegenomen. Met de invoering van een ‘eerlijke’ vleesprijs, worden milieukosten door broeikasgassen, stikstof en fijn stof wél in de prijs opgenomen. Dat kan via een milieugerichte verbruiksbelasting.
De opbrengst van de eerlijke vleesprijs wordt gestopt in een fonds. De opbrengst van deze verhoging resulteert in een opbrengst van 1,7 miljard euro per jaar. Vanuit dit fonds wordt het grootste deel bewaard voor een terugsluis naar de boeren, maar worden ook lagere inkomens gecompenseerd en groenten en fruit kunnen voor iedereen een stuk goedkoper gemaakt worden..
De opbrengst van een eerlijke vleesprijs gebruiken we dus voor drie zaken:
1) verduurzamen van de landbouw en veehouderij (bijv. kringloop landbouw, stimuleringsmaatregelen voor milieu, klimaat, natuur, bodem, dierenwelzijn).
2) verlaging van de btw op groenten en fruit en vleesvervangers van 9 naar 0% en/of een subsidie op gezonde voedingsmiddelen.
3) compensatie van lagere- en middeninkomens voor de hogere prijs van vlees, zoals een hogere zorgtoeslag van 120 euro per jaar voor 4 a 5 miljoen mensen die nu een zorgtoeslag krijgen. Zij gaan er netto financieel op vooruit als vlees duurder wordt. Wel zo'n prettig idee! Zeker nu energie- en voedselprijzen al erg hoog zijn.. Hieronder is in een notendop ons voorstel afgebeeld:
Waarom een eerlijke vleesprijs?
1. Het is beter voor iedereen: Sociaal, Economisch en Milieu-gerelateerd gaan we erop vooruit.
Mensen worden gezonder doordat de vleesconsumptie zal dalen en lagere inkomens gaan er zelfs netto op vooruit door middel van een financiële compensatie. Ons plan en de invoering van een eerlijke vleesprijs levert 1,7 miljard euro op per jaar én de CO2 uitstoot zal met minstens 2 Mton CO2 eq per jaar verminderen. Boeren krijgen via de eerlijke vleesprijs een beter inkomen voor milieu-investeringen. Daarnaast is het een verbetering voor dierenwelzijn, omdat de meerprijs van een eerlijke vleesprijs ook ingezet wordt voor een beter dierenwelzijn. Bovendien leidt een lagere vleesconsumptie tot een besparing van een groot aantal dierenlevens in Nederland: bij 18% minder vleesconsumptie is dat al een besparing van jaarlijks 33 miljoen kippen en 1,2 miljoen varkens.
2. Vlees is nu té goedkoop. In de huidige vleesprijs is de schade aan het milieu niet meegerekend. Denk aan vervuilende stoffen die vrijkomen (broeikasgassen, stikstof, fosfaat, fijn stof). In ons voorstel (en dan hier hyperlink maken naar rapport CE Delft en die inhoud van milieuschade) worden deze kosten wél inbegrepen. Vlees zou zelfs nog duurder moeten zijn als we de gezondheidsschade bij overconsumptie van vlees ook in zouden meenemen in de vleesprijs.. Idem als het dierenwelzijn op het hoogste niveau zou zijn en als iedereen in de voedselketen een eerlijk inkomen zou krijgen.
3. Beter voor de boeren: De TAPP Coalitie is zich er goed van bewust dat de Nederlandse boeren het moeilijk hebben. Daarom hebben wij juist een voorstel gecreëerd dat boeren ondersteund en hen niet wegdrukt uit de markt. Door middel van een eerlijke vleesprijs en het fonds wat hieruit wordt gecreëerd, hebben boeren de mogelijkheid om jaarlijks tienduizenden euro’s te ontvangen vanuit dit fonds als compensatie en bijvoorbeeld te investeren in duurzaamheidsmaatregelen.
Verdieping van ons voorstel
Wetenschappelijke basis van ons voorstel
Ons voorstel is gebaseerd op wetenschappelijke data en het rapport 'Samen op weg naar een eerlijke wijze van beprijzen' ontwikkeld door TAPP Coalitie, gebaseerd op het rapport ‘Duurzaamheidbijdrage op vlees’ van CE Delft (milieu-wetenschappelijk adviesbureau). In het rapport is uitgerekend voor rundvlees, varkensvlees en kip hoe hoog de meerprijs moet zijn als betaald zou worden voor externe milieukosten voor broeikasgassen, stikstof, fijn stof en biodiversiteitsverlies. En hoe de meerprijs op vlees gebruikt kan worden om boeren te steunen en consumenten te compenseren.
Ook hebben wij onze voorstellen gebaseerd op andere gerelateerde onderzoeken als.
Bekijk onze rapportenpagina voor al ons naslagwerk;
Steun vanuit de politiek
Begin 2021 rondom de verkiezingen van 17 maart, pleiten maar liefst 5 politieke partijen (CU, D66, GroenLinks, PvdD, Volt.) vóor een eerlijke vleesprijs. Zie hier de voorstellen per partij. In 2020 steunden 7 politieke partijen de eerlijke vleesprijs, incl. PvdA, SGP en DENK.
Eerder in 2020, kreeg de TAPP Coalitie het voor elkaar om in een maand met onze ‘Petitie voor een eerlijke vleesprijs’ 50.000 handtekeningen bij elkaar te krijgen en deze ook officieel te overhandigen aan Carola Schouten, Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.
Steun vanuit de bevolking
Zeventig procent van de bevolking is bereid om milieukosten in de vleesprijs op te nemen, bleek uit een enquête van Kieskompas onder ruim 4000 Nederlanders. De TAPP Coalitie heeft uitgezocht hoe die wens van de bevolking omgezet kan worden in wat we voor vlees betalen. Dit voorstel is in een poll voorgelegd aan lezers van het AD. Daaruit blijkt dat 63% het voorstel van de TAPP Coalitie voor een eerlijke vleesprijs steunt, inclusief de terugsluis van de heffingsopbrengst naar boeren en consumenten.. Uit een enquête van DVJ Insights bleek al dat 54-62% van de stemmers op regeringspartijen VVD, CDA, D66 en CU akkoord gaat met een eerlijke vleesprijs, mits groenten en fruit goedkoper worden en boeren extra betaald krijgen. Van de Nederlanders wil 63% een hoge btw op vlees en een 0% op groenten en fruit (DVJ enquete 2021). Ruim 80% wil meer actie van de regering bij een heffing op vlees, bleek uit de Klimaatraadpleging.
